Alleen al de cijfers zijn beangstigend.
Viktor Gyokeres speelde tot nu toe 25 wedstrijden voor club en land in 2024/25. Hij scoorde 33 doelpunten.
Hij was vorig seizoen topscorer in de Portugese topklasse voor Sporting CP met 29 doelpunten (acht meer dan wie dan ook). Hij scoorde dit seizoen al zestien doelpunten in de competitie (opnieuw acht meer dan wie dan ook) en slaagde er slechts in zes van de 25 wedstrijden in alle competities niet in te scoren.
Hij scoorde er negen voor Zweden in de recente groepsfase van de Nations League. Hij scoorde 67 doelpunten in 69 wedstrijden voor Sporting sinds hij voor een koopje van £ 17 miljoen ($ 21,4 miljoen) overkwam van Coventry City.
Op 26-jarige leeftijd komt hij op zijn hoogtepunt en zal de komende maanden een van de meest gewilde spelers in het Europese voetbal zijn.
Oh, en om te bewijzen dat hij niet alleen scoort in een zwakkere competitie dan de hoogste divisies van Europa, scoorde hij vorige week ook een Champions League-hattrick tegen Manchester City.
Niet slecht voor een speler die achttien maanden geleden nog op het tweede niveau van het Engelse voetbal speelde.
Wat zit er achter de snelle opkomst van Gyokeres? En is deze vorm tijdelijk of permanent?
De Atletiek sprak met sleutelfiguren uit de drie clubs van Gyokeres voorafgaand aan zijn verhuizing naar Lissabon, om erachter te komen of zijn ongelooflijke doelpunten onvermijdelijk waren…
Over opvallende cijfers gesproken: niet minder dan acht van de meest recente Zweedse ploeg hebben de academie van IF Brommapojkarna (vertaling: de Bromma-jongens) in Stockholm doorlopen, of hebben op een bepaald moment in hun carrière voor de club gespeeld.
Beter bekend als BP, gaven ze Gyokeres zijn debuut in het eerste elftal in 2015, op slechts 16-jarige leeftijd. Dat is geen ongebruikelijke gebeurtenis voor een club die er trots op is jonge spelers te promoten, waaronder een van de andere vormspelers in Europa op dit moment in Dejan. Kulusevski, evenals zijn jonge teamgenoot bij Tottenham Hotspur, Lucas Bergvall.
BP is vrij uniek in hun aanpak. Hun eerste team wisselt tussen divisies en bevindt zich momenteel in de topklasse, waarbij ze dit seizoen als tiende van de zestien eindigen. Voormalig Aston Villa-verdediger Olof Mellberg zal zijn tweede periode als manager beëindigen wanneer zijn contract op 1 december afloopt, waarna hij de leiding overneemt bij MLS-kant St. Louis City FC.
Maar BP is een club die veel meer bekend staat om het talent dat ze voortbrengen dan om de trofeeën die ze winnen. Ze hebben feitelijk meer spelers dan fans, met 4.000 verspreid over jeugd- en basisniveaus (vergeleken met een gemiddeld thuisbezoek van ongeveer 2.000).
De academie is goed gestructureerd en staat bekend, met een cultuur van jeugdontwikkeling en een voetbalideologie die op balbezit is gebaseerd en hoge druk met zich meebrengt.
Gyokeres viel al op zeer jonge leeftijd op. Het is niet verwonderlijk dat, gezien de carrière die hij heeft opgebouwd, het vooral te danken was aan zijn meedogenloosheid voor het doel.
“Als hij de kans had om te scoren, maakt het niet uit of hij zijn been brak, hij behoeften om te scoren”, zegt Peter Kisfaludy, die nu werkt bij het Zweedse topteam Djurgarden en verschillende functies bekleedde bij BP, waaronder academiedirecteur.
“Gyokeres wil rechtstreeks naar het doel gaan – hij is krachtig, hij geeft 100 procent in het strafschopgebied. Als je de bal wegtrapt, kan hij zijn hoofd bewegen om de bal terug te krijgen. Hij is niet bang, hij is totaal meedogenloos.
“Hij groeide enorm en had er aanvankelijk niet de techniek voor. Hij is altijd zo fysiek geweest. Hij kon al vroeg seniorenvoetbal spelen omdat hij sterk en snel was.
“Het is zijn winnaarsmentaliteit. Hij werd uitgeleend aan St. Pauli in Duitsland en ik herinner me dat we elkaar aan de telefoon hadden toen hij daar was en hij zei: ‘Ik ben zo eenzaam, maar dit zal me alleen maar veel sterker maken’.
“Het mooie van Viktor is dat hij op zoveel manieren kan scoren. Hij is een bokser, maar hij kan ook met de bal naar voren rijden omdat hij snel en sterk is.”
De weg naar de top was voor Gyokeres geen gemakkelijke weg, verre van dat. Jeugdige prikkelbaarheid stond soms in de weg, zoals Andreas Engelmark, de huidige directeur van de BP-academie die al vele jaren bij de club werkt, eraan toevoegt: “Ik had hem op school toen hij dertien was.
“Ik herinner me dat ik een keer met hem sprak en zei: ‘Als je een profspeler wilt worden, kun je dit niet doen’. Hij gedroeg zich niet goed, maar het was niet echt erg. Hij zei: ‘Ik word geen profspeler’.
“Dus ik zei: ‘Oké, ik ga je niet onder druk zetten’. En natuurlijk wilde hij dat heel graag, maar dit was zijn mentaliteit toen hij jong was. Hij kan een beetje chagrijnig zijn.
“Toen kwam hij definitief naar de club toen hij vijftien was en hij was hard aan het pushen. Geweldige jongen, positief, hard werkend, groot zelfvertrouwen en de lichamelijkheid die je nu kunt zien die hij al op jonge leeftijd had.
“De lichamelijkheid, de directheid om naar het doel te gaan en te kunnen finishen. Dezelfde dingen die je nu ziet. Hij heeft veel doelpunten gemaakt.”
Een rendement van 25 doelpunten in 67 wedstrijden in het eerste elftal voor BP is bescheiden vergeleken met de cijfers die hij nu bij Sporting neerzet, maar Gyokeres was een ruwe diamant die moest worden gepolijst. Het potentieel was echter duidelijk.
Zijn laatste daad bij BP? Om een hattrick te scoren op de laatste dag van het seizoen toen de club promoveerde naar de hoogste vlucht.
Brighton maakt nauwelijks een misstap bij het inschatten van het potentieel van jong talent.
Net als BP zijn ze toonaangevend in Europa als het gaat om het aannemen van rauwe, getalenteerde spelers en het compleet maken ervan, zij het op een veel groter podium in de Premier League.
Moises Caicedo, Ben White, Yves Bissouma, Evan Ferguson, Alexis Mac Allister, enz., het is een uitgebreide lijst. En Gyokeres is een speler die Brighton heeft opgemerkt, gecontracteerd en verzorgd… maar hij verliet de club zonder in de competitie te hebben gespeeld.
Het is moeilijk te geloven, gezien hun staat van dienst, dat een speler die Brighton een paar jaar later liet gaan, nu een van de meest gewilde spelers in het Europese voetbal is.
“Spelers ontwikkelen zich in een verschillend tempo”, vertelt Paul Barber, de al lang dienende CEO van de club De Atletiek. “Soms zijn trajecten onvermijdelijk geblokkeerd, dus een lening of een permanente zet is een betere optie, vooral als de speler echt sneller gesetteld wil zijn.”
Gyokeres was 19 toen hij in januari 2018 naar de Engelse zuidkust verhuisde, waar hij aanvankelijk speelde voor de onder-23-ploeg van Brighton, voordat hij af en toe in de binnenlandse bekercompetities verscheen.
Hij maakte zijn debuut tegen Southampton in de EFL Cup in augustus van datzelfde jaar, speelde een paar keer in de FA Cup en scoorde tegen Portsmouth in de EFL Cup in 2020, in en rond uitleenperiodes bij St Pauli, Swansea en Coventry.
Die uitleenperioden waren echter niet al te vruchtbaar in termen van doelpunten (geen in elf wedstrijden voor Swansea in het Championship, meestal als invaller), en omdat de kansen in het eerste elftal bij Brighton beperkt waren, werd besloten om hem over te plaatsen.
Fysiek was Gyokeres er klaar voor, maar technisch gezien had hij nog wat werk nodig. Graham Potter was destijds hoofdtrainer en wilde een nummer 9 die dieper kon vallen en het spel kon koppelen.
Bij Onder-21 hadden ze Aaron Connolly in de rol van centrale aanvaller, terwijl in het eerste elftal Brighton senior aanvallers Danny Welbeck en Neal Maupay had die het pad van Gyokeres blokkeerden en Ferguson begon door te komen, wat betekende dat Gyokeres een groot deel van zijn tijd speelde. bij Brighton op de vleugel. Het lukte gewoon niet.
“Toen Viktor in 2021 naar Coventry werd overgeplaatst, was zijn pad hierheen niet duidelijk en omdat zijn contract afliep, wilde hij een permanent huis”, legt Barber uit. “We moeten de beslissing om te verkopen accepteren voor wat het op dat moment was: goed voor de speler en goed voor de club.
“Wat Viktor is gaan doen is fantastisch. Iedereen is blij voor hem. Hij is een geweldige jongen en is een fantastische speler geworden, veel succes voor hem. Het rekruteren van spelers is geen exacte wetenschap, net zomin als beslissingen om spelers verder te verplaatsen of wanneer dat te doen.
“Je kunt altijd achteraf terugkijken op beslissingen, maar er zullen altijd redenen voor zijn. Het gaat om het in realtime maken van een reeks oordelen. De meeste clubs hebben soortgelijke voorbeelden. Het is voetbal. Het gebeurt.”
Gyokeres, degene die ontsnapte.
Gyokeres kreeg die kans nooit echt bij Brighton. Maar het lijkt erop dat het zo was omdat hij kreeg een kans bij Coventry – een kans om de belangrijkste spits te worden in een kampioenschapsploeg – waar hij tot bloei kwam.
De Zweed deed het goed voor de Sky Blues tijdens een huurperiode in de tweede helft van 2020/21, scoorde drie doelpunten en toonde een beetje potentieel in optredens, vooral vanaf de bank.
Maar het was toen Coventry hem in de zomer van 2021 definitief contracteerde voor ongeveer £ 1 miljoen, dat Gyokeres, 23 jaar oud, begon te bloeien met de verantwoordelijkheid die hem werd gegeven door hoofdcoach Mark Robins en zijn assistent Adrian Viveash.
Viveash herinnert zich dat hij die zomer een zichtbaar verschil zag in Gyokeres, voordat hij de meest productieve periode van zijn carrière tot dan toe inging met negen doelpunten in de eerste elf kampioenswedstrijden.
“Hij kwam terug op de eerste dag van de voorbereiding en alle coaches, ikzelf, Dennis Lawrence (coach van het eerste elftal), we konden het verschil in hem zien”, vertelde Viveash aan de podcast The Athletic FC. “Hij zag er gewoon een ander persoon uit. Er was duidelijk door de club gezinspeeld op de hoop dat hij de belangrijkste man zou worden, dat hij negen zou spelen.
“Hij verdiende het vertrouwen dat hij in hem kreeg en hij begon net de kampioensverdedigingen te terroriseren. En gedurende twee jaar werd hij alleen maar beter en beter.
“Hij werkte heel hard. Als je op de middenlijn verdedigt tegen iemand als Vik, blijft hij achteraan rennen. Hij mist misschien een of twee kansen, maar hij maakt de serie 13, 14, 15 keer. En voor verdedigers is dat heel moeilijk om mee om te gaan. Dus de kracht en het explosieve tempo kwamen naar voren.”
Coventry besteedde tijd aan het werken aan het vermogen van Gyokeres met zijn rug naar het doel in krappere gebieden, maar ook aan het bewegen over verdedigers en vroeg eindigen. Hij reageerde met 38 doelpunten in 91 competitiewedstrijden in Coventry en verdiende in 2023 een overstap naar Sporting.
Zijn onverschrokken, eigenzinnige houding is voor Gyokeres een kracht geweest om uiteindelijk op senior niveau te slagen, maar het heeft er misschien ook toe geleid dat hij een ietwat late ontwikkelaar is geworden in de manier waarop hij de instructies van coaches heeft opgevolgd.
“Hij was een heel interessant personage om mee te werken, omdat hij zo gedreven was”, voegt Viveash toe. “Vanzelfsprekend ben ik een gedreven coach. Ik heb het geluk gehad om met een aantal topspelers te mogen samenwerken. Hij zou zeggen; ‘Nou, ik ben beter dan zij.’ Dus we hadden wat geklets terwijl de tijd verstreek, maar het was een erg spraakzame coach-speler-relatie. Het vertrouwen is er altijd geweest.
“Die inloopkracht is zeker gericht op het Premier League-voetbal, de back-to-goal en een aantal andere dingen.
“Ik weet zeker dat hij zich nog steeds moet blijven ontwikkelen, omdat je tegen grotere en sterkere centrale verdedigers speelt in Europa en in de Premier League.
“Hij is een hele aardige jongen, heel bescheiden en werkt ontzettend hard. Het is een mooi verhaal om iemand iets later en op een andere manier te zien ontwikkelen, omdat iedereen anders is.”
Net als bij Coventry was het reguliere eerste elftal-voetbal bij Sporting dat Gyokeres nodig had om zijn progressie voort te zetten.
Viveash, die zegt dat Stefan, de vader van Gyokeres, een sleutelrol speelt bij het begeleiden en vormgeven van de carrièrestappen van zijn zoon, gelooft dat, of Gyokeres nu kan gedijen in een divisie als de Premier League of niet, hij het beste uit zijn eigen kunnen zal halen. Mogelijk krijgen we daar dinsdagavond nog een glimp van tegen Arsenal in de Champions League.
“Het is een uitstekende keuze gebleken voor hem en ook voor Sporting”, voegt hij eraan toe.
“Hij is voor mij geen natuurlijke afmaker. Ik heb met verschillende spelers gewerkt die heel natuurlijk zijn, maar dat is hij niet, dus dat is geweldig en het is een eer voor hem dat hij dat deel van zijn spel heeft verbeterd en zeker de cijfers heeft gehaald die hij heeft behaald.
“Als hij speelt tegen William Saliba en dat fysieke exemplaar van Gabriel, die duidelijk net zo goed zijn als er momenteel in het wereldvoetbal is, zou je denken dat dat een positieve of negatieve bijdrage aan de discussie zou leveren.
“Hij was een van degenen die deze kans verdienden, en als deze kans zich in de toekomst voordoet, zal hij zeker alles geven wat hij heeft, dat is zeker.”
(Aanvullende berichtgeving: Andy Naylor)
(Bernardo Benjamin ATP-afbeeldingen / Getty Images)